Peygambere Saygı Makamı

Cadde Sokak İstanbul – 22 Osmanlı Devleti’nde devlet terbiyesi bu yüzyılda pek çok devlette olmayan bir disiplin ve başarıyı da beraberinde getirmiştir. Ancak devlet geleneğine olan bağlılık pek çok devlette olduğu gibi Osmanlı’da da azalmış ve zamanla devletin yıkılışı olarak hezimetle sonlanmıştır. Osmanlı Devlet geleneğinde sorumluluk ve makamlar gelişi güzel verilmediği gibi dine olan hürmetin […]

İstanbul’un Güldüren Yüzü

Cadde Sokak İstanbul – 21 Metropol şehirlerin en büyük sıkıntısı kalabalık ve bu kalabalıkta yaşayan insanların mutsuzluklarıdır. Sabah evden çıkıp okula, işe, gezmeye her nereye olursa olsun yola çıktığımızda gülen yüzlere hep hasret kalırız. Tabi dönüp kendimize de bakmalıyız, biz ne kadar güler yüzlüyüz ? Hayal edin ki metrobüse binmişsiniz yanınıza ünlü bir komedyen binmiş […]

Kırk Yıllık Kani Olur Mu Yanni?

Cadde Sokak İstanbul – 15 İstanbul’da cadde ve sokak isimlerine baktığınızda elbette gördüğünüz çeşitliliği pek çok yerde görmek mümkün olmayabilir. Sokak ve cadde isimlerinin hikayelerini incelerken aslında dilimize yerleşen bazı söz ve söylemlerin de nerelerden geldiğini keşfediyoruz. Mesela şimdi okuyacağınız renkli birkişiliğe sahip Kani Paşa’nın hayatı da oldukça ilginç ve artık atasözü olan bir söyleme sahiptir. […]

Hakimin Caddesi Olur da Yardımcısının Sokağı Olmaz mı?

Cadde Sokak İstanbul – 14 Suriçi sokak ve caddelerini incelemeye başladığımız ilk cadde ismi Müstantik Caddesi’ydi. Sorgu hakimi anlamına gelen müstantik kelimesini hakimden adını alan cadde yazısıyla özetlemiştik. Bu yazımız hakimlere yardımcı olan naibler hakkında olacak. Naib, lügatte kelime olarak vekil anlamına gelmektedir. Kadıların (hakimlerin) yargı görevini yerine getirirken yardımına başvurdukları görevlilerin başında naibler yer almaktadır. Naibler, […]

Bir Kelime İki Kültür; Serdab

Cadde Sokak İstanbul – 9 İstanbul’da Bozdoğan Su Kemeri altından geçmeyen yok gibidir. Unkapanı’nda yer alan bu kemerin sokaklar arası yapı devamı da vardır. Fatih İtfaiyesi’ne bakan tarafı daha sık kullandığım için su kemerinin iki yanında yer alan sokak ismi hep dikkatimi çekmiştir. İsimler şöyledir. Suyolu Sokak ve Serdab Sokak. Su yolu malum kemeri temsil […]

Tamamlayıcı Medreseler

Cadde Sokak İstanbul – 8 İstanbul Fatih’te suriçi sokak ve caddelerinin isim hikayelerine devam ediyoruz. Bu kez geçmişte ilim merkezi olarak da kullanılan bir caminin külliyesindeki medreseden ismini alan bir sokaktayız. Fatih Camii’nin iki yanında sıralanan dörderden sekiz adet olmak üzere inşa edilen “yüksek ihtisas” medreselerine “Semâniye” (sekizli) veya “Sahn”, yahut her iki ismin terkip […]

Bu Caddenin Tarihi Bir Okulla Başladı

Cadde Sokak İstanbul – 6 İstanbul’da Fatih Camii’nin kapılarından birisine kadar gelen geniş ve uzun bir caddenin adı Darüşşafaka Caddesidir. İsmi aslında aşina olduğumuz ve bugün hala eğitim kurumu olarak ayakta olan bir teşkilattır. 1873 yılında İstanbul’da kurulan, maddi imkanı yetersiz olan çocuklara parasız okuma imkanı veren parasız yatılı diye tabir edilen öğretim şekliyle hizmet veren […]

Adını Hakimden Alan Cadde

Cadde Sokak İstanbul – 1 İstanbul için nice kitaplar ve şiirler yazıldı. Bestelenen yüzlerce şarkı ve çekilen sayısız belgesel filmler arasında belki de en öz ve kısa anlatımla bu şiir hissettiklerimi özetlemeye yetiyor. Divan Şairi Nedim ne güzel ifade eder İstanbul’un eşsizliğini; Bu şehr-i Sitanbul ki bi misl ü behâdır Bir sengine yek pâre Acem mülkü […]

İşgal Gören Konak

Suriçi Konakları – 29 Sultan Abdülaziz zamanında inşa edilen ve mimari bilinmeyen bu konak yapısında olan Soğukçeşme Askeri Rüştiye binası o kadar farklı amaçlarla kullanılmış ki okuyunca sizler de şaşıracaksınız. 1875-1876 yılları arasında yapıldığı bilinir. Sultan Abdülaziz döneminde açılan  dokuz Askeri Rüştiye’den biridir. 1922 yılında Mekteb-i Mülkiye olarak kullanılan bina bir dönem Adli tıp ve […]

Okul Binası Olan Konak

Suriçi Konakları – 26 Yedikule semtinde surlara yakın bölgede kilise, cami ve pek çok tarihi bina görmek mümkün. İstanbul’un pek çok yerinde yanan ya da yıkılan konaklardan az da olsa ayakta kalan binalardan birisi de hala ilk yapıldığı zamanlarda kullanıldığı gibi okul olarak kullanılıyor. Okul, 1895 yılında o zaman Avusturyalıların işletmesinde bulunan Şark Demiryolları (Sirkeci-Halkalı […]