Orhan Kemal asıl adı Mehmet Raşit Öğütçü olan gerçekçi Türk romancısı ve oyun yazarıdır. Orhan Kemal, milletvekili ve bakanlık yapmış Abdülkadir Kemali Bey ile ortaokul mezunu aydın bir kadın olan Azime Hanım’ın oğludur. 15 Eylül 1914’te Adana’nın Ceyhan ilçesinde dünyaya geldi. Babası siyasal nedenlerle 1931’de Suriye’ye kaçınca, orta öğrenimini yarıda bıraktı ve Suriye’de bulaşıkçılık ve matbaa işçiliği yaptı. Bir yıl sonra tek başına Türkiye’ye dönerek Adana’da çırçır fabrikalarında işçilik ve katiplik yaptı. Bu yıllardaki birikimleri, ilerde romanlarına hayat vermiştir. 1937’de çırçır fabrikasında (Milli Mensucat) bir işçi olan Nuriye ile evlendi. Bir yıl sonra ilk çocuğu Yıldız doğdu.
1938’de Niğde’de askerliğini yaparken “Maksim Gorki ve Nazım Hikmet kitapları okumak”, “yabancı rejimler lehinde propaganda ve isyana muharrik” suçundan 5 yıl hapis cezasına mahkum edildi. 1940’ta, Bursa Cezaevi’nde tanıştığı Nazım Hikmet’in toplumcu görüşlerinden etkilendi; kendisinden Fransızca, felsefe ve siyaset dersleri aldı. Orhan Kemal’i şiir yerine roman ve öykü yazmaya teşvik eden de Nazım Hikmet oldu.
ORHAN KEMAL ADINI NASIL ALDI?
İlk öykülerini Orhan Raşit takma adıyla yayımladı. Orhan Kemal ismini nasıl aldığını kendisi şöyle anlatır. “…. bir gün Kemal Sülker’den bir mektup aldım. “Yürüyüş” için benden bir hikaye istiyordu. Hemen bir hikayemi Kemal’e postaladım. Hikayem çıktı. Çıktı ama hikayemin altındaki imza Orhan Raşit değil, Orhan Kemal ! Tuhafıma gitti. Kemal’e bir mektup yazıp durumu sordum. Kemal, “Herhangibir durum olmasın” diyerek benim imzamı değiştirmek gereği duymuş. Sıkıyönetim varmış, dergi için soruşturma açılmış. Benim de başıma bir şey gelmesin diyerek.. Orhan Kemal’i önce yadırgadım ama sonra hoşuma gitti. Kemal’e “..yahu bu imza kıyak be! Hoşuma gitti. Bundan böyle Orhan Raşit yerine Orhan Kemal’i kullanacağım. Eşin, dostun haberi olsun…” dedim.” (5/12/1942)
MEMLEKETE DÖNÜŞ
1943’te tahliye olunca Adana’ya döndü. Amelelik ve hamallık gibi işlerde çalıştı. 1944’te doğan oğluna Nazım adını verdi. 1949’da üçüncü çocuğu Kemali’nin doğumundan sonra, 1950’de ailesiyle İstanbul’a yerleşti ve ölümüne kadar kitap ve makale yazarak geçindi. 1957’de dördüncü çocuğu Işık doğdu.
1958’de Sait Faik Hikaye Armağanı’nı Kardeş Payı adlı öyküsü ile aldı.1966’da “hücre çalışması ve komünizm propagandası” yaptıkları gerekçesi ile iki arkadaşı ile birlikte tutuklandı. “Suç teşkil eden bir cihet bulunmadığı” yolundaki bilirkişi raporu üzerine bir ay sonra serbest bırakıldı.1967’de 72. Koğuş oyunu ile Ankara Sanatseverler Derneği tarafından en iyi oyun yazarı seçildi. 1969’da Türk Dil Kurumu Ödülü’nü ve Sait Faik Hikaye Armağanı’nı Önce Ekmek adlı kitabı ile aldı.Bulgar Yazarlar Birliği’nin çağrısı üzerine gittiği Sofya’da, tedavi görmekte olduğu hastanede 2 Haziran 1970’te öldü.Anısını yaşatmak için İstanbul’da Orhan Kemal Müzesi açıldı.1972’den bu yana adına bir roman yarışması (Orhan Kemal Roman Armağanı) düzenlenmektedir.
Müzede değerli yazarın çoğu Ara Güler tarafından çekilmiş özel yaşamıyla ilgili 70 fotoğrafı, ailesiyle ilgili fotoğrafları, kitaplarının orijinal ilk baskıları, özel mektupları, hakkındaki yazılar, makaleler ve doktora tezleri, çalışma odası, yazarın kullandığı daktilo, yatak, diş fırçası, kalem gibi özel eşyaları ve öldüğünde yüzünden alınan yüz kalıbı gibi çeşitli materyaller bulunmaktadır.
Ziyaretçi Gün ve Saatleri: Cumartesi ve iş günlerinde 10.00 – 19.00 saatleri arasında hizmet vermektedir. Pazar günleri müze kapalıdır. Akarsu caddesi No:30 Cihangir / Beyoğlu – Taksim
Giriş; Ögrenci: 5 TL Tam: 10 TL