Vefa’da hem hastane hem okul olan konak

bilalalkan

Suriçi Konakları – 7

Fatih ilçesinde adım adım tarihi konakları gezmeye devam ediyoruz.  Gezdikçe konakları ve hikayelerini de öğreniyoruz. Yeni bir konak daha; Mütercim Rüştü Paşa Konağı. İstanbul Vefa Caddesinde caddeye bakan cephesiyle farklı bir konak. Burası  Mütercim Rüştü Paşa tarafından yaptırılmış. Kesin inşa tarihi ve mimarı belli değil. Şehzabaşı Camii’nin hemen yanındaki alanda yer alıyor. Günümüzde bilindiği haliyle pek çok ünlü ismin mezun olduğu okul olan konak zamanında pek çok badire atlatsa da bugün sapasağlam ayakta ve günümüzde de kullanılıyor.
ÖNCE OKUL SONRA KIZILAY HASTANESİ

1881 ‘de Mütercim Rüştü Paşa’ya ait üç katlı konağa bugün Eminönü Halk Eğitim Merkezi olarak kullanılan binada öğretime başlayan “Dersaadet İdadi-i Mülkiye-i Şâhâne” okulu taşındı. Sonraları ismi Vefa Lisesi olan bu okul İstanbul’un Türkçe eğitim veren ilk mülkiye idadisi olarak eğitim ve öğretime devam etti. Bu arada ismi bulunduğu semtin adını alarak “Vefa İdadisi” oldu. 1908 yılında okulun ismi “Vefa Sultanisi”ne çevrildi. 1910 yılında İstanbul’da çıkan büyük yangında Mütercim Rüştü Paşa Konağı ailelere verildiğinden, okul Vezneciler’deki Saffet Paşa Konağı’na taşındı. 1912 yılında olan Balkan Savaşı’nda bir çok öğrenci ve öğretmen gönüllü olarak cepheye gitti ve geri dönmedi. Bu sırada Mütercim Rüştü Paşa Konağı Hilâl-i Ahmer (Kızılay) Hastanesi olarak kullanıldı.

20170921_122106

İLK AKŞAM LİSESİ
1958 yılında Vefa Lisesi’nin bünyesinde İstanbul’un İlk Akşam Lisesi açılıyor. Vefa Akşam Lisesi adıyla öğretim yapan bu lise Pertevniyal Lisesi’ne aktarıldığı 1978 tarihine kadar beş bin civarında mezun vermiş. Bu mezunlar içinden bakan, milletvekili, sanatçı, bilim adamı ve işadamları yetişmiş.
Okul binalarının yetersizliği nedeniyle alt bahçedeki pavyonlar kaldırılarak yerine 1967 yılında yeni bir okul binasının yapımına başlanmış ve iki yılda tamamlanan bu bina 1969-1970 öğretim yılında hizmete girmiş.Bu arada harap duruma düşen Mütercim Rüşdü Paşa Konağı öğretime kapatılmış. Bu bina, Vefa mezunlarının kurduğu Vefa Lions Kulübü tarafından onarıma alınmış ve 1984 yılında yeniden Vefa Lisesi’nin öğretimine kazandırılmıştır.
MEHMET RÜŞTÜ PAŞA KİMDİR?

Mehmet Rüşdü 1811 yılında Sinop’un Ayancık ilçesinde doğdu. Sultan II. Mahmut döneminde yeniçerilerin kaldırılması üzerine kurulan Asakir-i Mansure-i Muhammediye Ordusuna katıldı. Arapça, Farsça ve Fransızca öğrendi. Askerlikle ilgili belge ve kitapları Fransızca’dan Türkçeye çevirmekle görevlendirildi. O yüzden Mütercim lakabını aldı. 1851, 1855 ve 1857 yıllarında üç kez seraskerlik yaptı. 1859 tarihinde padişah Abdülmecit tarafından ilk defa olarak sadrazamlık görevine getirildi. Daha sonra 4 değişik padişah döneminde 5 kez sadrazamlık yaptı. Sultan Abdülmecit döneminde bir kere, Sultan Abdülaziz döneminde iki defa, Sultan V.Murat döneminde bir kere, Sultan II. Abdülhamit döneminde bir kere olmak üzere beş defa Sadrazamlık yaptı. En son sadrazamlığı yaşlı ve hasta olduğu bir dönemde gerçekleşmiş, ancak 1 hafta sürmüştür. Bu tarihten sonra Manisa’ya yerleşti. Yaşamının son aylarında Abdülaziz’in öldürülmesiyle suçlanan kişilerin yargılandığı Yıldız mahkemesi davasında adı geçti. Ancak davaya çıkartılmadı. 1882 yılında Manisa’daki çiftliğinde öldü.

GELENEKSEL BOZA GÜNÜ

Son olarak hala devam eden bir geleneği de hatırlatmakta fayda var.  1876 yılında Vefa semtinde üretilen ve halen üretimine devam edilen Vefa Bozası için Vefa Lisesi mezunları da, öğrencilik dönemlerini anmak için okullarında toplanmak üzere belirledikleri geleneksel mezunlar gününe Boza Günü adını vermişlerdir. Boza Günü, her Mayıs ayının ilk Pazar günü düzenlenir. Düzenlenen etkinliğin bilgisi ayrıca Vefa Eğitim Vakfı’nın sitesinden de duyurulmaktadır. (http://www.vefaegitimvakfi.org.tr/2017/04/27/vefa-lisesi-145-yil-kutlamalari-geleneksel-boza-gunu/)

Kaynak:

http://vefa.atspace.com/

http://www.fatih.gov.tr/vefa-lisesi

ww.tas-istanbul.com/portfolio-view/vefa-mutercim-rustu-pasa-konagi/

 

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir